Brandpreventie sauna’s
Door de groei binnen de wellness branche is de frequentie van saunabranden flink gestegen, zowel bij wellness centra, sportscholen, hotels, als bij privé sauna’s. De schade is vaak enorm: niet alleen financieel, maar ook de reputatie kan ten onder gaan. De oorzaak van een saunabrand kan divers zijn, maar vaak ligt het niet alleen bij de verwarming van de sauna zelf. Een brand kan ook ontstaan door gebreken in elektra, onverantwoord opgieten of broei in wasgoed. Maar wat kunt u nou doen om deze risico’s te verkleinen?
De preventie begint bij de bouw van de sauna. De materialen en apparatuur op de juiste wijze toepassen en installeren is erg belangrijk. Vaak denkt men handig genoeg te zijn, maar de kennis om goed en veilig te bouwen ontbreekt helaas maar al te vaak bij zelfbouw. De professionele saunabouwer let bij het ontwerp en de bouw continu op alle details om een veilige sauna te kunnen produceren.
Bouwkundige risico’s
Een sauna of wellness centrum heeft een extreem hoge brandgevoeligheid. Dat komt doordat er bij de bouw vaak brandgevaarlijke materialen worden gebruikt als hout en riet, die nog eens extra brandgevoelig worden in combinatie met oliën. Ook afvoerkanalen en schoorstenen vormen een extra brandrisico.
Daarnaast moet de juiste hoeveelheid lucht direct bij de oven van de sauna toegevoerd worden en onder de banken afgevoerd worden. Dit zorgt ervoor dat de warmte direct bij de oven weggeleid wordt en goed verdeeld wordt door de cabine. Verder is het belangrijk dat de oven en het ovenbeschermrek op 5-7 cm afstand van de omliggende wanden worden opgesteld en nooit geplaatst worden onder een schuin dak. Daarnaast mag het ovenbeschermrek niet te dicht op de oven aangebracht worden of boven de rand uitsteken. Verder moet u minimaal 100 cm ruimte boven de oven hanteren.
Indien bij een oven het hout donker kleurt dan is dat een teken dat er iets mis is en het hout telkens te warm wordt. Onderneem dan actie voordat het hout spontaan vlam vat.
Het brandrisico van elektra
Fouten in de elektra zijn een veel voorkomende brandoorzaak in de saunabranche. Als de elektra beschadigd is of een apparaat onjuist is aangesloten, dan kan er brand ontstaan door kortsluiting of oververhitting. Ook ligt de oorzaak vaak bij de elektrische verwarming, het verwarmingselement kan scheuren door er te koud water op te gieten en ook een defecte thermostaat of timer kan tot brand leiden.
Alle bekabelingen in de sauna moeten altijd hittebestendige siliconenkabels zijn. Grijze kabels en VD-draad moeten buiten de sauna blijven, deze zijn absoluut niet bestand tegen de warmte van de sauna, drogen uit en gaan scheuren. Laat de elektrische aansluitingen, bekabeling, temperatuursenoren en de temperatuurbegrenzer dan ook minimaal jaarlijks controleren en laat defecte apparaten en beschadigingen direct repareren.
Broei in wasgoed
Zorg ervoor dat er nooit materialen op de saunaoven liggen en controleer dit vóór elke inschakeling van de sauna. Neem handdoeken, zitdoeken, badlakens en dergelijke mee als u de sauna verlaat. Handdoeken en badjassen bevatten in sauna’s vaak restanten van verzorgingsproducten zoals oliën. Zeker als er in de sauna ook een wellness centrum is, waar massages worden gegeven. Deze producten zijn vaak broeigevoelig.
Dat betekent dat het wasgoed spontaan kan opwarmen en ontbranden. Soms wordt brand zelfs veroorzaakt, omdat gasten (per ongeluk) hun handdoek op de saunakachel leggen. In andere gevallen wordt de sauna gebruikt als drooghok buiten gebruik en staat het wasgoed te dicht op de kachel te drogen.
Het gevaar van opgieten
Om de lucht in een sauna minder droog te maken, wordt water waarin alcohol of een etherische olie is opgelost, op het verwarmingselement gegoten. De juiste dosering en het verdunnen met water is erg belangrijk. Als daarbij een verkeerde dosering of verkeerde producten worden gebruikt, kan er brandbaar residu ontstaan op de saunakachel of in het afvoerkanaal. Sla de opgietmiddelen op buiten de sauna en experimenteer nooit met alternatieve opgietmiddelen.
Isolatie van de sauna
De isolatie moet hittebestendig en brandwerend zijn om een brand te voorkomen naar de ruimte ernaast. Geschikte isolatiematerialen voor sauna’s zijn ecose, glaswol en steenwol. Gebruik echter nooit Pir, Pur, Polystyreen of wat voor verdere isolatiematerialen dan ook, deze zijn echt absoluut ongeschikt voor sauna’s en gevaarlijk.
Saunastenen
Zorg dat er altijd voldoende saunastenen op de oven liggen en de elementen goed bedekt blijven. De saunastenen zullen na verloop van tijd breken en moeten de stukjes verwijderd worden zodat er voldoende lucht door de oven blijft stromen. Indien elementen boven de saunastenen uitsteken dan zijn deze brandgevaarlijk omdat de roodgloeiende elementen het hout rondom de oven thermisch te zwaar belast, ook zullen elementen daardoor snel defect raken.
Stenen die aan de binnenzijde zwart zijn, onmiddellijk vervangen. Vervang elke 5 jaar de stenen bij privé sauna’s en haal jaarlijks de stenen van de oven en leg de goede stenen weer terug. Bij dagelijks gebruikte sauna’s vervang je de saunastenen jaarlijks en controleer je de stenen minimaal per twee maanden.
Hoe kunt u brand voorkomen?
- Juiste bouw van de sauna, zorg dat apparatuur goed zijn aangesloten.
- Laat uw sauna regelmatig keuren door een gespecialiseerd bedrijf.
- Controleer regelmatig de elektra, vervang versleten of beschadigde onderdelen.
- Wees goed op de hoogte van de brandrisico’s, zodat u weet waar u op moet letten.
- Zorg dat er uitsluitend geschikte soorten oliën worden gebruikt, voldoende verdund.
- Plaats een onbrandbare achterwand achter de verwarmingsbron.
- Controleer de staat van het hout in de sauna.
- Voorkom broei, doe de gebruikte handdoeken in gesloten, stalen containers.
- Controleer na afloop altijd of er geen mogelijke brandhaarden zijn.
- Zorg ervoor dat u een sproeischuimblusser bij de sauna hebt die regelmatig gekeurd wordt.
- Monteer een rookmelder in de ruimte voor de sauna en test deze regelmatig.
- Zorg dat de groep van de sauna in de meterkast gemerkt is en u deze direct kunt uitschakelen.
De preventie begint bij de bouw van de sauna. De materialen en apparatuur op de juiste wijze toepassen en installeren is erg belangrijk. Vaak denkt men handig genoeg te zijn, maar de kennis om goed en veilig te bouwen ontbreekt helaas maar al te vaak bij zelfbouw. De professionele saunabouwer let bij het ontwerp en de bouw continu op alle details om een veilige sauna te kunnen produceren.
Bouwkundige risico’s
Een sauna of wellness centrum heeft een extreem hoge brandgevoeligheid. Dat komt doordat er bij de bouw vaak brandgevaarlijke materialen worden gebruikt als hout en riet, die nog eens extra brandgevoelig worden in combinatie met oliën. Ook afvoerkanalen en schoorstenen vormen een extra brandrisico.
Daarnaast moet de juiste hoeveelheid lucht direct bij de oven van de sauna toegevoerd worden en onder de banken afgevoerd worden. Dit zorgt ervoor dat de warmte direct bij de oven weggeleid wordt en goed verdeeld wordt door de cabine. Verder is het belangrijk dat de oven en het ovenbeschermrek op 5-7 cm afstand van de omliggende wanden worden opgesteld en nooit geplaatst worden onder een schuin dak. Daarnaast mag het ovenbeschermrek niet te dicht op de oven aangebracht worden of boven de rand uitsteken. Verder moet u minimaal 100 cm ruimte boven de oven hanteren.
Indien bij een oven het hout donker kleurt dan is dat een teken dat er iets mis is en het hout telkens te warm wordt. Onderneem dan actie voordat het hout spontaan vlam vat.
Het brandrisico van elektra
Fouten in de elektra zijn een veel voorkomende brandoorzaak in de saunabranche. Als de elektra beschadigd is of een apparaat onjuist is aangesloten, dan kan er brand ontstaan door kortsluiting of oververhitting. Ook ligt de oorzaak vaak bij de elektrische verwarming, het verwarmingselement kan scheuren door er te koud water op te gieten en ook een defecte thermostaat of timer kan tot brand leiden.
Alle bekabelingen in de sauna moeten altijd hittebestendige siliconenkabels zijn. Grijze kabels en VD-draad moeten buiten de sauna blijven, deze zijn absoluut niet bestand tegen de warmte van de sauna, drogen uit en gaan scheuren. Laat de elektrische aansluitingen, bekabeling, temperatuursenoren en de temperatuurbegrenzer dan ook minimaal jaarlijks controleren en laat defecte apparaten en beschadigingen direct repareren.
Broei in wasgoed
Zorg ervoor dat er nooit materialen op de saunaoven liggen en controleer dit vóór elke inschakeling van de sauna. Neem handdoeken, zitdoeken, badlakens en dergelijke mee als u de sauna verlaat. Handdoeken en badjassen bevatten in sauna’s vaak restanten van verzorgingsproducten zoals oliën. Zeker als er in de sauna ook een wellness centrum is, waar massages worden gegeven. Deze producten zijn vaak broeigevoelig.
Dat betekent dat het wasgoed spontaan kan opwarmen en ontbranden. Soms wordt brand zelfs veroorzaakt, omdat gasten (per ongeluk) hun handdoek op de saunakachel leggen. In andere gevallen wordt de sauna gebruikt als drooghok buiten gebruik en staat het wasgoed te dicht op de kachel te drogen.
Het gevaar van opgieten
Om de lucht in een sauna minder droog te maken, wordt water waarin alcohol of een etherische olie is opgelost, op het verwarmingselement gegoten. De juiste dosering en het verdunnen met water is erg belangrijk. Als daarbij een verkeerde dosering of verkeerde producten worden gebruikt, kan er brandbaar residu ontstaan op de saunakachel of in het afvoerkanaal. Sla de opgietmiddelen op buiten de sauna en experimenteer nooit met alternatieve opgietmiddelen.
Isolatie van de sauna
De isolatie moet hittebestendig en brandwerend zijn om een brand te voorkomen naar de ruimte ernaast. Geschikte isolatiematerialen voor sauna’s zijn ecose, glaswol en steenwol. Gebruik echter nooit Pir, Pur, Polystyreen of wat voor verdere isolatiematerialen dan ook, deze zijn echt absoluut ongeschikt voor sauna’s en gevaarlijk.
Saunastenen
Zorg dat er altijd voldoende saunastenen op de oven liggen en de elementen goed bedekt blijven. De saunastenen zullen na verloop van tijd breken en moeten de stukjes verwijderd worden zodat er voldoende lucht door de oven blijft stromen. Indien elementen boven de saunastenen uitsteken dan zijn deze brandgevaarlijk omdat de roodgloeiende elementen het hout rondom de oven thermisch te zwaar belast, ook zullen elementen daardoor snel defect raken.
Stenen die aan de binnenzijde zwart zijn, onmiddellijk vervangen. Vervang elke 5 jaar de stenen bij privé sauna’s en haal jaarlijks de stenen van de oven en leg de goede stenen weer terug. Bij dagelijks gebruikte sauna’s vervang je de saunastenen jaarlijks en controleer je de stenen minimaal per twee maanden.
Hoe kunt u brand voorkomen?
- Juiste bouw van de sauna, zorg dat apparatuur goed zijn aangesloten.
- Laat uw sauna regelmatig keuren door een gespecialiseerd bedrijf.
- Controleer regelmatig de elektra, vervang versleten of beschadigde onderdelen.
- Wees goed op de hoogte van de brandrisico’s, zodat u weet waar u op moet letten.
- Zorg dat er uitsluitend geschikte soorten oliën worden gebruikt, voldoende verdund.
- Plaats een onbrandbare achterwand achter de verwarmingsbron.
- Controleer de staat van het hout in de sauna.
- Voorkom broei, doe de gebruikte handdoeken in gesloten, stalen containers.
- Controleer na afloop altijd of er geen mogelijke brandhaarden zijn.
- Zorg ervoor dat u een sproeischuimblusser bij de sauna hebt die regelmatig gekeurd wordt.
- Monteer een rookmelder in de ruimte voor de sauna en test deze regelmatig.
- Zorg dat de groep van de sauna in de meterkast gemerkt is en u deze direct kunt uitschakelen.